Wpływ komputera i internetu na dziecko
Wraz z pojawieniem się ery komputera i Internetu, powstała nowa przestrzeń do: pracy, rozwoju, zabawy, edukacji, handlu itp. Okazuje się, że młode pokolenia wyrastają w rzeczywistości, w której kontakt on – line staje się normą, a wysyłanie informacji poprzez komunikatory internetowe zastępuje proces zawierania przyjaźni w realnym świecie. Bardzo często zdarza się, że rodzice generalizują czas jaki dziecka spędza przed komputerem do sformułowania „grania na komputerze”. Należy jednak pamiętać, że dostęp do Internetu pozwala na wiele różnorodnych czynności, które nie zawsze dotyczą grania jako takiego…
Psychologowie i praktycy zajmujący się wychowaniem alarmują, że dzieci/młodzież spędzają zbyt wiele czasu przed ekranem komputera. Cierpi na tym nie tylko ich kondycja fizyczna, ale i psychiczna. W zaniku jest prawie bieganie „grupkami” po dzielnicach i wspólna zabawa w podchody. Bycie w grupie zostaje wyparte przez dwu/trzyosobowe zespoły „prawie-zadaniowe”. Jak wynika z badań „granie na komputerze” należy do najbardziej popularnych zajęć, którym dzieci lubią oddawać się w wolnym czasie.
Gry komputerowe jako przykład technologii informatycznej stają się pierwszym kontaktem dziecka z komputerem. Warto pamiętać, że odpowiednio dopasowane do jego wieku, mogą stanowić adekwatne narzędzie rozwojowe i poznawczo aktywizujące. Zastosowanie gier komputerowych w edukacji, jako techniki nauczania, wpływa na pobudzanie procesów umysłowych u dziecka, jego intuicji oraz myślenia hipotetycznego, a także asocjacyjnego. Ponadto usprawnia koordynację wzrokowo – ruchową, stanowi użyteczne narzędzie uwalniania od nadmiaru emocji. Jak się okazuje nie taki diabeł straszny… Idąc dalej można powołać się na badania, z których wynika, że gry komputerowe stymulują rozwój umysłowy dziecka i sprawiają, że zwiększa się jego aktywność poznawcza, która odgrywa bardzo dużą rolę w procesie nauki szkolnej. Rzecz ma się bardzo podobnie w sytuacji korzystania z usług dostępnych i oferowanych przez Internet.
Posługując się komputerem i korzystając z sieci, co niejednokrotnie wymaga sprawnej i szybkiej reakcji i trójwymiarowego interpretowania obrazów dwuwymiarowych, znacznie wspomaga się koordynację wzrokowo – ruchową. Kontakt z komputerem i Internetem sprzyja pobudzaniu wszystkich zmysłów. Używanie np. myszy komputerowej dodatkowo rozwija wrażenia dotykowe. Dzięki czemu skoordynowanie ruchu ręki z obrazem widzianym na ekranie komputera nie stanowi już dużego wyzwania. Analizując rynek dostępnych urządzeń mobilnych, w których obsługa wymaga używania jednego palca, można nawet mówić o współczesnym pokoleniu kciuka…
Wykorzystanie komputera i Internetu w szkole, może być skutecznym narzędziem nauczania. W szczególności dzięki temu, że np. gry będące aktywizującą metodą nauczania, oparte są na strukturze narracyjnej, która znacznie ułatwia zapamiętywanie.
Warto mieć na uwadze, że gry i cześć usług sieciowych oferują natychmiastową gratyfikację, ponieważ dokonują oceny wykorzystywanych umiejętności co buduje motywację i sprzyja nabywaniu wiedzy.
Internet i komputer oprócz pozytywnych aspektów, niosą również ze sobą liczne zagrożenia. Szczególnie dotyczy to jakości materiałów zamieszanych na stronach internetowych, których treść „dotyka” tematów związane z agresją, przemocą. Korzystanie z gier, które uwzględniają treści zawierające elementy agresji prowadzi do zachowań agresywnych wśród ich użytkowników. Dzieci uczą się poprzez naśladowanie, dlatego też treści dostępne w Internecie, mają na nie szczególnie silną siłę oddziaływania.
Badania przeprowadzone wśród małych dzieci, wskazują na zwiększenie się zachowań agresywnych wśród maluchów, w sytuacji kiedy mają kontakt z treściami przemocowymi. Związane jest to z niedojrzałością układu nerwowego, który nie potrafi selekcjonować bodźców docierających z ekranu. Emocje u małych dzieci cechuje labilność, dlatego łatwiej ulegają szkodliwym wpływom. Badania dowodzą, że podczas grania zmniejsza się aktywność stref mózgu, które są odpowiedzialne za emocje i uczenie się. Niezwykle istotne jest dlatego, aby to właśnie rodzic dokonywał wyboru gry komputerowej bądź strony internetowej, z której korzysta dziecko. Zdaniem naukowców – Karen Dill, Jody Dill w grach opartych na przemocy, agresja jest celem głównym, a stosowanie przemocy (np. zabicie przeciwnika) często jest nagradzane dodatkowymi punktami. Taki schemat działania prowadzi do zaniku empatii w kontaktach z innymi ludźmi, i może sprawić, że gracz stanie się osobą porywczą i agresywną.
Im bardziej opiekun będzie zaangażowany w to, w jaki sposób dziecko korzysta z Internetu i komputera, tym większa będzie jego świadomość na temat potencjalnych zagrożeń, a tym samym możliwości ochrony przed nimi.
„Sieć” i komputer stanowią narzędzia, które mogą znacznie ułatwić funkcjonowanie we współczesnym świecie. Nie da się zatrzymać rozwoju technologicznego, dlatego warto zastanowić się nad racjonalnymi zasadami korzystania z niego, w taki sposób, aby korzyści wynikające z użytkowania nowych technologii, przeważały nad negatywnymi skutkami.